کد مطلب:49604 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

چرا سوره توبه بدون بسم الله است؟

مفسران درباره علت نيامدن بسم الله در اول سوره توبه نظرهاي متفاوتي بيان داشته اند: 1- در اين سوره از توبيخ، سخت گيري بر مشركان سخن به ميان آمده است و آنان تهديد شده اند كه اگر تا چهار ماه ايمان نياورند، بايد آماده نبرد باشند و...؛ ازاين رو مناسب نبود كه اين آيات با «بسم الله» كه مظهر رحمت و عطوفت و مودت است، آغاز شود، {V(سبحاني، جعفر، تفسير صحيح آيات مشكله قرآن نشر توحيد، ص 212)V}. 2- اين سوره چون به دنبال سوره انفال واقع شده و مطالب آن با (نقض عهد خدا) با مضمون سوره «انفال» (درباره عهد و پيمان) مرتبط مي باشد اين دو يك سوره محسوب مي شوند؛ ازاين رو در اول سوره «برائت»؛ «بسم الله» نيامده است، {V(علامه طباطبايي، ترجمه تفسير الميزان، ج 9، ص 225)V}. 3- ابن عباس از عثمان بن عفان دراين باره نقل مي كند كه شيوه رسول خدا(ص) چنان بود كه چون آيات قرآن بر او نازل مي شد يكي از نويسندگان وحي را مي خواست و به او مي فرمود اين آيات را در فلان سوره بگذار و سوره انفال از نخستين سوره هايي بود كه در مدينه نازل شد. سوره برائت از آخرين سوره هايي بود كه در آن شهر نازل گشت. چون داستان اين دو سوره به هم شبيه بود، ما گمان كرديم كه سوره برائت دنباله سوره انفال است خود آن حضرت نيز تا روزي كه از دنيا رفت در اين باره چيزي نفرمود اين رو ما اين سوره را در ضمن «سبع طوال» (هفت سوره پس از فاتحةالكتاب) قرار داديم و ميان آن دو «بسم الله» ننوشتيم اين دو سوره را «قرينتين» (قرين يك ديگر) هم مي نامند، {V(ر.ك: مجمع البيان، ج 5، مؤسسه اعلمي، ص 6)V}.